Bu yazımızda halk arasında hızır diye bilinen ancak kur'an'da ismi verilmeyen şahıs ile Musa(a.s)'ın kıssasının tasavvufçular tarafından istimar edilmesine değineceğiz.
Öncelikle kendisine evliyaullah diyen bir takım müslüman kisveli kimselerin bu konu hakkındaki görüşlerinden örnekler paylaşarak başlayalım:
Gavs Hz’nin yüce meclislerinde ihlas üzerine sohbet ediliyordu.Ben Haliti Öleki, ihlası sordum. Cizreli Mevlana Ahmed’in beytini okudu: "Kuran ve ayetlere yemin ederim. Eğer meyhanenin piri Lat’a secde edin dese Müridler ona uyarlar." İhlas bu kadar mıdır? dediğimde. "Bu kafi değilmidir? buyurdu.((Seyyid sıbgatullah arvasi: Minah 59 , Sayfa 62, Menzil yayınları 1996)
Kendini şeyhine satılmış bir köle gibi kabul ederek teslim olmak.(Eşrefoğlu rumi: Muzekkin nufus, sayfa 459, semerkand yayınları )
Tam ihlas, şeyhin söz, fiil ve hali, açık hükümlere muhalif olsa veya olmasa dahi, şeyhin muradına uygun olarak hareket etmektir.(Seyyid sıbgatullah arvasi: Minah, Sayfa:143 Menzil yayınları 1996)
Zünnundan naklen: Üstadına Allahtan daha fazla teslimiyet göstermeyen kişi asla mürit olamaz. (Feridüddin Attar: Tezkiretül Evliya, 219.sayfa, Semerkand Yayınları, Tercüme: Süleyman Uludağ)
Şahı Nakşıbend'in emrine uymayarak hırsızlık yapmadığı için kendisine dünyanın dar geldiği adam: https://www.nasihatler.com/naksibendi-bereketi/
Ayrıca Fetö örgütünün hızır musa kıssanı nasıl istismar ettiğini okumak istersiniz adresten ulaşabilirsiniz: https://www.aa.com.tr/tr/15-temmuz-darbe-girisimi/fetoden-yasa-disi-eylemlerine-hizir-kilifi/1531350
Kehf Suresi’ndeki Hızır kıssasında Hz. Musa, kendisinden daha bilgili bir kulun varlığını öğrenince ona ulaşmak ister.Burada asıl mesele, Hz. Musa’nın sabırsızlığı değil, onun kendi şeriatına bağlı kalma zorunluluğudur. O, bir peygamberdir ve Allah'ın kendisine bildirdiği ilim ve emirlerine göre hükmetmekle yükümlüdür. Bu yüzden, Hızır’ın yaptığı işlerde zahirî anlamda zulüm ya da haksızlık görür ve müdahale eder.
Teslimiyetin Yalnızca Allah’a Olması
Rabbi İbrahime teslim ol(islam ol) dedi. İbrahim'de "alemlerin rabbine teslim oldum" dedi.(Bakara-131)
Hz. Musa’nın gösterdiği tavır, Allah’tan başkasına mutlak teslimiyet göstermemesi gerektiğini yansıtır.O, bir kulun işlerinde hikmet arayabilir, ona saygı duyabilir, hatta ondan öğrenebilir; fakat Allah'ın kendisine verdiği emirle çelişen bir uygulamaya sessiz kalamaz.
Bu tavır, bize teslimiyetin yalnızca Allah’a ve O’nun açık emirlerine olması gerektiğini öğretir. Hiçbir veli, hiçbir hükümdar, hiçbir âlim, Allah'dan üstün değildir. Bu bağlamda, Hz. Musa’nın gösterdiği tepki, şeriatın muhafazası adına bir gerekliliktir.Hz. Musa’nın gösterdiği sabırsızlık, aslında şeriatın izzetini ve Allah’a olan sadakati korumaya yönelik bir kararlılık olarak okunmalıdır. Dolayısıyla, teslimiyetin hakikati, Allah’ın kitabına ve onun bildirdiği hükümlere yöneliktir; ne bir zata, ne bir ilhama, ne de bir zahir-ötesi bilgiye…
Bana Soru Sorma!
Kutu içinde sizi sokacak bir yılan saklıyor olabilir.
Yakmak niyetiyle bahçenizde ki odunlara yöneldiniz ancak odunlar içinde sizi sokacak bir yılan saklıyor olabilir.Tedbirli olmanız gerekir.
"Beşer şaşar" diye ne güzel demişler.Diyelim ki o ismi geçmeyen adam kafir bir kimse veya aniden çılgınlaşıp bütün o bahsedilen gizemli işleri keyiften yapıyor olsun.Musa bunu bilemez ve bu yüzden mutlak teslimiyet sunmuyor.Musa biliyor ki karşısındaki de Allah'ın bir kulu, beşer, layüsel ve hatadan münezzeh değil. Diyelim ki o kimse kafir bir kimse ve çılgınlıktan yapıyor: bu durumda onun yaptığı zulme Musa'nın ses dahi çıkarmaması kendi aleyhine olurdu.
Bu kimseler ayrıca sohbetlerin de "Eğer çevrenizde evliya bir zaat varsa ve siz dediğini yapmıyorsanız dünya ahiret yüzünüz gülmez." gibi ifadelerle insanları manipüle ederek, endişe salarak onların üstünde adete tahakküm kurma girişimlerinde bulunuyorlar.
Musa(a.s) Kur'an'da bahsedilen kimseye teslim olmamasına rağmen ne kınanır ne de o ismi geçmeyen kimse yüceltilir.O ismi geçmeyen şahı Musa'ya kitabında olmayan necis şeyleri yapmasını emretmediği halde onun yaptıklarına sabredemez. Tasavvufcular bu kıssayı yanlış yorumlayarak Allah'ın elçisi Musa'yı mesaj içinde "sabredemedi" diye küçümserler ve size sabretmenizi tavsiye ederler. Halbuki Allah Kur'an'da kulu ve elçisi Musa'ya selam eder "Selamun ala Musa ve Harun(Saffat-120)". Musa, Allah katında iyiler arasındadır ve gülmektir.
Musa kıssası üzerinden örnek vererek onların yahut evliya bildiğiniz zaatın her dediğini yapmanızı telkin eden bu şahıslar kıssayı da anlamamışlar.O ismi geçmeyen şahıs Musa(a.s)'ya sadece sabretmesini söyler. Yukarıda onlardan alıntıladığımız metinlerde olduğu gibi sabretmek dışında herhangi bir şey yapmasını da söylememektedir.Herşeyi kendisi yapar ve Musa'ya sadece sabretmesini söyler.Örn: O ismi geçmeyen şahıs Musa'dan Şahı Nakşıbend'in istediği gibi hırsızlık yapmasını istemez.
Yahudilere göre de onlardan olmayan Allah'ın evliyası değildir.Tasavvufcular tıpkı sözlerini Yahudi'lerin sözlerine benzetiyorlar:
De ki: "Ey yahudiler.Diğer insanlar değil de yalnızca kendinizin Allah'ın dostları olduğunuzu sanıyorsanız ve bu konuda doğruysanız ölümü isteyin!" (Cuma-6)
Rahman'ın size gönderdiği kitapta aksi yazıyorken hahamınızın,rahibinizin,şeyhinizin arzusunu istediğini yapıyorsanız işte bu onları rab edinmenizdir.
Onlar, Allah'ın yanı sıra hahamlarını, rahiplerini ve Meryem Oğlu Mesih'i rabbler edindiler. Oysa bunlar, bir tek olan İlah'a kulluk etmekle emrolunmuşlardı. Ondan başka hiçbir ilah yoktur. O, bunların ortak koştuklarından münezzehtir. (Tevbe-31)
Peygamber (s.a.v): Onlar Allah’ın helâl kıldığını haram, haram kıldığını helâl kıldıklarında, siz de onları dinlemediniz mi?"
Adiy: "Evet."
Peygamber (s.a.v): "İşte bu, onları rab edinmenizdir."
(Tirmizî, Tefsîrü'l-Kur’ân, 10; Ahmed b. Hanbel, Müsned, 4/257)
